Graj do Tyłu

Jak już pisałem już wielokrotnie, po pierwsze nie lubię wsadzania na szyny, a po drugie mam pełną świadomość tego, że gracze potrafią odpierdalać. I to tak fest. Stąd dość specyficzne podejście do prowadzenia, które mogliście zaobserwować na sesji Dark Heresy: zamiast na ścisłym planie, skupiłem się na spisaniu motywacji poszczególnych frakcji, zaplanowałem kluczowe sceny które z tego wynikają, i wypuściłem graczy z klatki na wybieg.

Niektóre z oficjalnych przygód do naprawdę wielu systemów są nieznośnie liniowe, by nie rzec wprost szynowe. Na grupach RPGowych widziałem już pytania w stylu „Prowadzę „Wewnętrznego Wroga” i moi gracze właśnie odwalili coś, co absolutnie nie jest opisane w przygodzie, ale prowadzi ich w dobrą stronę. Co robić?” No kurwa, kolego. Graj do tyłu.

W Tajnej Służbie Jego Imperatorskiej Mości

So no shit, here we are: mam nową drużynę, z którą przez ostatni rok grałem w czwartą edycję Warhammera, i zaproponowałem, że może, dla odmiany, poprowadzę Dark Heresy. W zamierzeniu, miał być jednostrzał, ściągnąłem ze strony Copernicusa przykładową przygodę i zacząłem przy niej grzebać.

Na początek, poznajcie moich graczy:

• KokosFly: streamuje na Twitchu, hostuje sesję i kupuje ciastki. Jego postać to valus Sigmund Doran, analityk polowy (Szlachcic/Administratum/Mędrzec).
• NimAzSwendl: czasem streamuje na Twitchu, nie ogarnia kostek. Jego postać to Elon 7-Zeta-1-3, były Reklamator (Urodzony w Kosmosie/Adeptus Mechanicus/Ryzykant).
• ZyntekTroll: trolluje na czacie, ma fun z odgrywania postaci jakie by nie były. Jego postać to Theodorus Vianney, psionik bojowy (Świat Katedralny/Adeptus Astra Telepathica/Mistyk).
• Mumik: robi zdjęcia, wpadł na czwartego. Jego postać to policyjny medyk Omar Zahn (Świat-Kuźnia/Adeptus Arbites/Chirurgon).

Z trzema pierwszymi gram od roku, Mumik dołączył po starej znajomości. Przygoda w którą gramy to zmodyfikowane „Nasiona Herezji” – oryginalna oś fabuły jest pisana pod Ordo Hereticus, a że postaci graczy służą Ordo Xenos, to musiałem dodać kilka elementów. Nowy tytuł, „Błękitne Żniwa”, miał być placeholderem (zwłaszcza że hasło reklamowe, żeby ludzie wpadli obejrzeć streama, to „Groza poza wszelkim wyobrażeniem” – nawiązanie do roboczego tytułu „Powrotu Jedi”: „Blue Harvest: Horror Beyond Imagination”), ale po sesji wymyśliłem dla niego znaczenie (bo przypomniało mi się, że w kupionym na potrzeby sesji dodatku „Wróg z Zewnątrz” jest podobne pojęcie). Samą sesję, oczywiście, planowałem i prowadziłem zgodnie z tym, co wykładałem na blogu przez ostatnią dekadę: po pierwsze, nie prowadzę dla siebie, po drugie, żadnego railroadingu, po trzecie, less is more.

Ain’t No Party Like All Guardsmen Party

So no shit, there we were… Siedzieliśmy w sześciu i graliśmy w Relica, i to już po dyskusjach na temat All Guardsmen Party w kolejce do wejścia na koncert Manowar. Tak więc rzuciłem pomysłem: a może by tak zacząć grać w czterdziestkowego erpega? Zwłaszcza, że umyśliłem sobie koncept Hereteka na wypadek gdyby ktoś chciał ze mną grać w Black Crusade. Pomysł, jak nietrudno się domyślić, przyjął się i jeszcze tego samego dnia udało mi się wyrwać na Ebayu podręcznik do Black Crusade w skórzanej okładce za jedyne dwie stówy.

Tak, Black Crusade. W skórzanej okładce, czyli edycję limitowaną. Nie, bez pudełka. Ale te dwie stówy – włącznie z wysyłką z USA. Wysyłka z USA to dziwka, i to co gorsza ekskluzywna, o czym już się zdążyłem parokrotnie przekonać, ale tym razem z pięćdziesięciu dolców całkowitego kosztu stosunek towaru do wysyłki rozłożył się na pół. Oprócz tego (yarr harr!) wszedłem w posiadanie PDFa tegoż podręcznika, ale że akurat musiałem trafić na najgorszy możliwy skan, skan rychło powędrował do kosza. Zresztą między bogiem a prawdą, lektura PDFów jest zwyczajnie męcząca.

Problem z Black Crusade jest niestety taki, że jest to system o czynieniu zła. A żeby czynić zło w interesujący sposób, to trzeba się namęczyć – bo organizowanie rajdów na imperialne statki i wioski mimo wszystko nudne jest, nawet jeśli uda się sprowokować tłuste misie pokroju Kosmicznych Marines. Zresztą, z założenia, BG w Black Crusade sami są tłustymi misiami zaczynającymi z pułapu siedmiu tysięcy expów, czyli trochę powyżej startowego poziomu Rogue Tradera. Tak więc aby mieć odskocznię od pałętania się po Wrzeszczącym Wirze i robienia świństw związanych z sabotowaniem Imperium, zaproponowałem drugi czterdziestkowy system. Dużego wyboru nie było – albo Dark Heresy, albo Rogue Trader, bo nie chce mi się prowadzić Only War, a jeżeli jest coś, czego nie chce mi się prowadzić JESZCZE BARDZIEJ niż Only War, to jest to Deathwatch.

Drugi problem z Black Crusade dotyczy z kolei tego, że jest to cała reszta w krzywym zwierciadle. Jesteśmy tłustymi misiami do zadań specjalnych. Zamiast demaskować kulty, zakładamy je. Oraz żeglujemy po kosmosie, szukając „co by tu jeszcze”. I tu jest skucha: dopóki nie złapię sensu i stylu RT i DH, to i BC nie ma wyrazu – nie wiem jak zacząć i na jakiej tematyce się skupić.

Ćwiczenia dla Mistrza Gry: Imiona

Od pewnego czasu chodzi mi po głowie jedna rzecz: niektórzy MG za cholerę nie potrafią wymyślać imion dla NPC. U Ryjka przerodziło się to już w sesyjny running joke, że postaci nie miały imion, tylko kolejno, NPC-001, NPC-002… Stąd pomysł na małe ćwiczenie dla MG: odpalamy arkusz kalkulacyjny i piszemy w pierwszej kolumnie po jednym imieniu na każdą literę alfabetu. Na potrzeby systemów współczesnych, to samo robimy z nazwiskami.

Na Dobry Początek: Cheat-sheet

Alfabet angielski, najprostszy i najbardziej uniwersalny, ma dwadzieścia sześć liter. X można wywalić od razu – nikomu nie życzę szukania imion fantasy na X, bo wiem, na co bardzo szybko trafi, a mianowicie na Xenofobię Xiężniczkę Xerografów. Zatem zostaje nam dwadzieścia pięć liter. Jeżeli z tych dwudziestu pięciu uda się nam wymyślić imiona zaczynające się na jedną z przynajmniej piętnastu liter, powtarzamy ćwiczenie w następnej kolumnie. I jeszcze raz, tak żebyśmy mieli cheat-sheet, od jednego do trzech imion na daną literę.

Wolsung Dla Opornych

Po wczorajszej sesji mogę powiedzieć: ALEISTER HETERODYNE RIDES AGAIN! Na nowo, z nowym MG i nową drużyną, Która W Wolsunga Jeszcze Nie Grała (upraszczając). Zauważyłem natomiast jedną niepokojącą rzecz: zbytnie przywiązanie do stereotypów fantasy. Dało się to zauważyć choćby po reakcji na propozycję wizyty w orkowej herbaciarni.

Wolsung ma swoje stereotypy, i z koncepcjami Typowych Ras Fantasy™ pogrywa sobie na najdziwniejsze sposoby. Przykładem choćby orki i trolle – z tych pierwszych zrobiono chyba każdą możliwą odmianę Szlachetnego Dzikusa, o powszechnej w kulturze amerykańskiej Żółtej Groźbie nie wspominając. Orki w Wolsungu to nie są agresywne, zielone bestie ochoczo pytające „Dudes, where’s da fightin’?!” – spodziewajcie się raczej złowróżbnego przywódcy Triad, Dżyngis-Chana, Szalonego Hassana Sprzedawcy Wielbłądów, Magicznego Indianina czy nawet Kalego. Ork jest dziwny, ma dziwne pojmowanie świata i dużo bliższe związki z magią i duchami. Trolle z kolei to wkurwieni Wikingowie, niemal dosłownie gorącokrwiści. Niby swoi, ale jednak odmienni – szczególnie że pewne jest, że w końcu przemienią się z wkurwionego Wikinga we wkurwionego Hulka, a tego nie chce nikt, z nimi samymi na czele. Tyle powiem paniom grającym ekscentrycznym Lemuryjczykiem Siddi Bombayem i szangijską agentką Ziyi Zhang. Nie bójcie się czegoś tylko trochę bardziej nieludzkiego.

Kolejne zdziwienie wywołał mój plan wykorzystania niewątpliwego uroku drużynowego niziolskiego zabijaki Giacomo Vendetty podczas wizyty w banku. Więc tak, owszem, niziołki w tym systemie to Włosi, i włoska mafia nie jest wyjątkiem. Kiedy twój kolega z drużyny zachowuje się jak nie przymierzając młody Vito Corleone, to robi dokładnie to, co robić powinien. Kiedy NPCci na dźwięk jego nazwiska bledną, a nawet panikują, to też robią dokładnie to co powinni.

A o akwitańskim elfie-arystokracie powiem tylko tyle, że jest dokładnie tak akwitański, elfi i arystokratyczny jak należy.

Kolejna rzecz dla Wolsunga specyficzna to archetypy. Kiedy w pięcioosobowej drużynie jest aż trzech ryzykantów, z czego dwóch reprezentuje profesje stanowczo mało ryzykanckie, to jest ich przynajmniej o jednego za dużo. Jasne, Aleister jest śrubokrętologiem, ale takim w typie Tony’ego Starka. Ale taki Siddi Bombay, odkrywca i przewodnik? Wejść do dżungli, odnaleźć wioskę tubylców, wyjść z dżungli i nie zgubić nikogo po drodze to sposób działania Eksploratora. Nawet jeżeli ma słynny skądinąd magiczny kompas marki Jack Sparrow. Magiczny kompas marki Jack Sparrow może zadziałać jak znacznik na mapie w komputerowym RPGu, a te czasami są bardziej wkurwiające niż rzeczywiście pomocne. I w takiej sytuacji to eksplorator wie, jak dokładnie namierzyć cel podróży i się do niego dostać. Szczególnie że i tak walka w Wolsungu jest widowiskowa nawet bez karcianych sztuczek. Karciane sztuczki zawsze może podrzucić ktoś inny.

Zatem tak, jest nieźle, ale może być jeszcze lepiej.

Test BrainHex: Mastermind-Daredevil

Mansfeld na swoim blogu umieścił wynik swojego testu BrainHex. Jemu wyszło Achiever-Seeker, czyli kolekcjoner-eksplorator. Ja natomiast przejawiam zupełnie inne podejście, a mianowicie:

Your BrainHex Class is Mastermind.

 Your BrainHex Sub-Class is Mastermind–Daredevil.

You like solving puzzles and devising strategies as well as rushing around at heights or high speed while you are still in control.

Each BrainHex Class also has an Exception, which describes what you dislike about playing games. Your Exceptions are:

» No Mercy: You rarely if ever care about hurting other players’ feelings – mercy is for the weak!
» No Fear: You do not enjoy feeling afraid, preferring to feel safe or in control.

Learn more about your classes and exceptions at BrainHex.com.

Nie prowadzisz dla siebie

Najwyraźniej zapadłem na sequelozę. Ale nie ma tego złego: w dzisiejszym odcinku wariacji na temat „Najgorszy Mistrz Gry EVER” tudzież walenia po Ryjku, kolejna kwestia z serii „co robią źli MG i jak tego uniknąć”. Bo oczywiście musiałem usłyszeć, że na mojej sesji to gracze bez sensu łazili jak cygany od wsi do wsi, mimo że cyganów w drużynie było raptem sztuk jeden. Narzekanie na shadowrunową kampanię Ekipy (przez duże E) też było. Co jest trochę niepokojące, bo paradoksalnie dawałem graczom dużą swobodę.

Podstawowym założeniem kampanii z Ekipą miał być klasyczny false flag, i to skonstruowany tak, żeby uśpić czujność graczy (albowiem Shadowrun ma to do siebie, że prędzej czy później, zleceniodawca wystawi cię do wiatru). Potem jeszcze, jak już cała historia zdechła z braku zainteresowania, skojarzyłem że przynajmniej dwie drużyny były w zamyśle skonstruowane tak, żeby dało się je łatwo skłócić, niech się pozabijają nawzajem. Z czego w jednej nawet mi to przez myśl nie przeszło, a w drugiej wszystko zrobili za mnie gracze. Do tego jeszcze dochodziły drobne fuchy od znajomych fixerów, takie z gatunku „upierdliwy klient zgłosił się do mnie z fuchą, a wiem że masz odpowiedni skillset”, jak przewiezienie jednorożca w karbonicie bez przyciągania uwagi. Dawałem graczom dużo swobody i obserwowałem. W końcu lepsze to niż wsadzanie na szyny.

Fireballe fireballami, a jeść coś trzeba

Tytuł jest cytatem z dyskusji na Facebooku, a dotyczy dość oczywistego spostrzeżenia: nawet w systemach wysoce magicznych i fantastycznych, pewne przyziemne problemy w postaci jedzenia i spania nadal istnieją. Jasne, można im zaradzić magicznymi przedmiotami, jak łyżka produkująca pożywną, ale podłą w smaku owsiankę czy pierścień redukujący wymagany czas snu, ale gotowe przedmioty są rzadkie, a do stworzenia nowych potrzeba pieniędzy, surowców i znajomości zaklęć. A mówię o najbardziej magicznym i fantastycznym systemie jaki jest, czyli Dungeons & Dragons.

Pokusa załatwiania najprostszych spraw absurdalnie skomplikowanymi i wysoce magicznymi metodami, uwielbiana przez niektórych MG, jest toksyczna. Przede wszystkim, skupiony na sekretnych, magicznych wynalazkach a la Rube Goldberg Mistrz Gry nie dostrzega rozwiązań dużo prostszych, zupełnie niemagicznych i, przy okazji, ściągających dużo mniejszą uwagę. Było już o tym trzy lata temu, w tekście o Oni w piwnicy, gdzie na samym początku zacytowałem wymianę zdań między mną a znajomym MG, Kubą. Po co bowiem kombinować z kręgami teleportacyjnymi i innymi dziwacznymi magicznymi wynalazkami, które są dziwaczne i magiczne już na pierwszy rzut oka wioskowego idioty?

Zróbmy dobrą sesję!

Po całej aferze z Ryjkiem, Pani Kotku zapytała mnie, jaka powinna w takim razie być dobra sesja/przygoda/kampania. Nie żebym tego nie napisał wcześniej z zaprzeczeniem, ale wyjaśnię jeszcze raz. Oczywiście odwołując się do ostatniej katastrofy kolejowej, jak i wcześniejszego fiaska w D&D. A punkt pierwszy to…

Żadnego railroadingu

Railroading, jak ktoś nie wie, to ta wkurwiająca sytuacja, w której gracze zostają ograniczeni do roli śmiecia przepychanego przez wąską i, co gorsza, mało krętą rurę. I to mniej więcej wyjaśnia, dlaczego nazwałem feralną przygodę do Wolsunga „katastrofą kolejową” – sytuacja w której MG wsadza nas na szyny, biegnące w jedyną słuszną stronę niczym komunizm, sprawia że mam chęć pociągnąć za hamulec ręczny i z tego cyrku uciekać, byle daleko.

Weź Tylko Trzy: Książka Kucharska Mistrza Gry

Weź Tylko Trzy: książka kucharska.

Jak wynikło z wyzłośliwiania się nad Ryjkiem, bardzo istotną kwestią w tworzeniu przygody jest odpowiednie wykorzystanie zahaczek fabularnych. Ponieważ, między innymi, co rusz mieliśmy do czynienia z nowymi zahaczkami fabularnymi, które prowadziły donikąd i były szybko ignorowane przez MG. A wystarczyło wziąć tylko dwie-trzy z nich, żeby zrobić sensowną przygodę albo nawet kampanię, szczególnie że część była istotna według fluffu, a część się po prostu prosiła.

Przede wszystkim, ważna jest sama koncepcja zahaczki fabularnej. To nie jest alfa i omega, tylko wstępne pojęcie i ogólne hasło, z którego dopiero wyciąga się szczegóły – byle pasowały tematycznie. Na ten przykład: grobowiec templariusza w Anglii. I tutaj Mistrz Gry powinien zadać sobie najbardziej oczywiste pytania, jakie mogą mu zadać gracze. Kim byli templariusze? Co templariusz robił w Anglii? Dlaczego jego grobowiec znajduje się akurat w krypcie kościoła? Jak już sobie odpowie na te, niech na podstawie odpowiedzi zada kolejne oczywiste pytania. Bo w końcu skoro templariusze, to albo skarby, albo wiedza tajemna, albo polityczny spisek, trzy rzeczy wiązane z templariuszami w kulturze i historii. A przy okazji, zarówno przy zadawaniu pytań, jak i wymyślaniu odpowiedzi na nie, należy uważnie czytać podręcznik. Jeśli system sprowadza się do samego engine’u rzucania kostkami, jak D&D czy GURPS, to zamiast podręcznika należy czytać setting book, ale ogólnie rzecz biorąc – na najlepsze pomysły już ktoś zdążył wpaść, więc nie ma co wymyślać kwadratowych jajek. Ja tam bez problemu zrobiłem szkic przygody z jednego wpisu w bestiariuszu, jednej profesji i samej wiktoriańsko-steampunkowej natury Wolsunga.